Wiele produktów spożywczych trafiających na rynek jest uprzednio przetwarzanych. Takie działanie ma na celu nie tylko uzyskanie odpowiedniej konsystencji i smaku, lecz także przedłużenie trwałości żywności – zwłaszcza warzyw i owoców. Czym dokładnie jest przetwórstwo spożywcze i jakie ma zalety?
Procesy w przetwórstwie spożywczym
Przetwórstwo spożywcze to szereg procesów, których zadaniem jest uzyskanie innej konsystencji i właściwości świeżych owoców, warzyw, strączków czy produktów pochodzenia zwierzęcego. Wśród nich warto wyróżnić:
- blanszowanie – to krótkotrwałe podgrzewanie surowców w gorącej wodzie lub na parze, a następnie szybkie schładzanie,
- homogenizacja – to proces mechanicznego rozbijania tłuszczu na mniejsze cząsteczki, aby zapobiec separacji faz,
- pasteryzacja – to krótkotrwałe podgrzewanie produktów do temperatury do 100°C, aby zniszczyć patogenne mikroorganizmy i przedłużyć trwałość bez zmiany smaku,
- sterylizacja – to ekspozycja na wysoką temperaturę (powyżej 100°C) przez dłuższy czas, aby całkowicie zniszczyć mikroorganizmy,
- fermentacja – to proces biologiczny, w którym mikroorganizmy (np. bakterie, drożdże) przekształcają składniki odżywcze (cukry) w produkty końcowe (np. alkohol, kwas mlekowy),
- suszenie – to usuwanie wody z surowców,
- zamrażanie – to obniżanie temperatury produktów spożywczych w celu przedłużenia ich trwałości i zachowania jakości,
- liofilizacja – to zaawansowany proces suszenia, który polega na usuwaniu wody z zamrożonych produktów poprzez sublimację.
Wybór odpowiedniej metody przetwórstwa spożywczego zależy od założonego celu. Niektóre techniki pozwalają na uzyskanie gotowych produktów (jak np. dżem, marmolada, koncentrat pomidorowy), a inne przyczyniają się głównie do przedłużenia przydatności do spożycia (mrożenie).
Profesjonalne przetwórstwo spożywcze
Przetwórstwem spożywczym zajmują się profesjonalne firmy, które dysponują aparaturą niezbędną do realizacji wymienionych procesów. W takich miejscach przestrzega się wielu restrykcyjnych norm, które mają za zadanie zapewnić odpowiednią jakość produktów. Gotowe wyroby są następnie przechowywane w specjalnych chłodniach i transportowane pojazdami przeznaczonymi do przewozu chłodniczego lub mroźniczego. Ten etap jest bardzo istotny – niezależnie od tego, jaką metodą produkty zostały przetworzone, trzeba zapewnić odpowiednie warunki przechowywania ich do momentu sprzedaży. Aby mieć pewność, że magazynowanie i transport przebiegną bez komplikacji i nie powstaną straty, najlepiej jest postawić na profesjonalne usługi w tym zakresie – a oferuje je m.in. firma GreenYard Logistics.
Zalety przetwórstwa spożywczego
Przetwórstwo spożywcze jest ważne zarówno dla producentów (np. owoców, warzyw i strączków), jak i konsumentów. Najważniejsze zalety tego procesu to:
- dostęp do owoców i warzyw przez cały rok – przetwory mają długi termin przydatności, dlatego można z nich korzystać również poza sezonem;
- przedłużenie trwałości – przetwarzanie wydłuża czas przydatności do spożycia warzyw i owoców;
- mniejsze marnotrawstwo żywności – do produkcji wyrobów przetworzonych wykorzystuje się również owoce i warzywa z wadami lub o wielkości niespełniającej norm. Takie rozwiązanie minimalizuje straty żywności;
- zachowanie odpowiednich wartości odżywczych – niektóre metody przetwórstwa żywności pozwalają na zachowanie wszystkich wartości odżywczych produktów spożywczych, jednocześnie przedłużając ich trwałość;
- dostęp do produktów z innych krajów – które mogłyby zbyt szybko się psuć podczas transportu;
- ułatwienie przygotowywania posiłków – poprzez uzyskanie półproduktów o odpowiednich konsystencjach, jak np. dżemy;
- łatwiejszy transport – żywność przetworzona zajmuje zdecydowanie mniej miejsca. Co więcej, wiele takich produktów nie wymaga transportu w chłodniach (np. suszone lub liofilizowane owoce).
Przetwórstwo spożywcze jest również korzystne dla samych rolników. Dzięki niemu możliwe jest spożytkowanie całości plonów w konkretnym okresie. To ważne w przypadku produktów o krótkim terminie przydatności do spożycia – jak np. pomidory, ogórki czy inne warzywa o dużej zawartości wody. Przetwarzanie produktów wiąże się też z mniejszymi stratami podczas magazynowania – o ile przebiegnie ono prawidłowo.
