W swoim najnowszym komunikacie eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia alarmują, że już co 8. osoba na świecie jest otyła! Oznacza to, że liczba osób z otyłością na przestrzeni ostatnich 30 lat uległa podwojeniu. Wśród przyczyn tego stanu wymienia się przede wszystkim czynniki środowiskowe takie jak nieprawidłowa dieta, zbyt niski poziom aktywności fizycznej czy nadmierne spożycie cukru. Substancje słodzącej takie jak acesulfam K, dzięki temu, że nie dostarczają kalorii pozwalają na zmniejszenie spożycia energii ogółem. Jednakże czy spożywanie acesulfamu K jest bezpieczne? Jakie korzyści przynosi ten słodzik?
Acesulfam K – charakterystyka słodzika
Acesulfam K, znany także jako acesulfam potasu, jest jednym z najczęściej stosowanych syntetycznych substancji słodzących. Najczęściej dodaje się go do napojów gazowanych, gum czy odżywek dla sportowców typu light lub bez cukru. Związek ten został odkryty pod koniec lat 60. XX wieku. Jego dodatek do produktów spożywczych oznacza się symbolem E950.
Zgodnie z obecnie funkcjonującym Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 acesulfam K może być dodawany wyłącznie do żywności i napojów przetworzonych. Zarówno ilość, jak i forma słodzika podlega ścisłej restrykcji, co oznacza, że producenci żywności muszą stosować się do wytycznych określonych przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA).
Poziom słodkości acesulfamu K
Acesulfam K jako substancja słodząca charakteryzuje się słodkim smakiem. Warto jednak wiedzieć, że nie jest to poziom słodkości zbliżony do sacharozy. Tak naprawdę słodzik ten jest nawet 200 razy słodszy niż tradycyjnie spożywany cukier buraczany. Tak duża siła słodząca przyczynia się do tego, że acesulfam może być wykorzystywany do słodzenia posiłków i napojów w bardzo małych ilościach. Mianowicie już zaledwie kilka miligramów tego związku pozwala uzyskać bardzo słodki smak dla kilku litrów napoju.
Acesulfam K nie dostarcza kalorii
W nawiązaniu do poziomu słodkości acesulfamu K istotna jest także kwestia kaloryczności. Mianowicie, spożycie tak niskich ilości acesulfamu nie dostarcza żadnych kalorii. Dzięki temu związek ten w porównaniu do cukru pozwala ograniczyć ilość spożytej energii. W konsekwencji, potencjalnie może pomóc w redukcji masy ciała lub utrzymaniu obecnej wagi. W dzisiejszych czasach, gdy coraz częściej wyzwaniem jest epidemia otyłości, substancje pozwalające na ograniczenie spożycia kalorii mogą być bardzo pomocne.
Acesulfam K jest odporny na temperaturę
To na co być może rzadziej zwracamy uwagę w domu czy kupując słodki napój, ma znaczenie dla producentów żywności. Mianowicie słodziki takie jak acesulfam K są niezwykle przydatne, ponieważ są stabilne termicznie, czyli nie ulegają przemianom pod wpływem podwyższonej lub obniżonej temperatury. Dzięki temu takie słodziki są bardzo uniwersalne, mogą być stosowane do klasycznych napojów i posiłków, ale także do deserów mrożonych czy także dodawane podczas gotowania i pieczenia.
Acesulfam K nie bierze udziału w przemianach metabolicznych
Warto wiedzieć, że zanim dany słodzik trafi na rynek i będzie dostępny dla producentów żywności czy konsumentów, to musi zostać potwierdzone jego bezpieczeństwo stosowania. Oznacza to, że dana substancja słodząca nie może wpływać negatywnie na zdrowie człowieka, nie powinna ulegać przemianom wewnątrz organizmu ludzkiego czy kumulować się w tkankach. Szczęśliwie tak właśnie jest w przypadku acesulfamu K, który spożyty wraz z pożywieniem ulega wchłanianiu w przewodzie pokarmowym, po czym w całości, a także w formie niezmienione ulega wydaleniu.
Acesulfam K nie wpływa na poziom cukru we krwi
Acesulfam K może być także dobrą alternatywą dla cukru w przypadku osób z cukrzycą i insulinoopornością. Właśnie u tych osób spożycie sacharozy wiąże się z podniesieniem poziom glukozy we krwi. W przypadku osób zdrowych w takiej sytuacji dochodzi do wydzielenia insuliny i transportu glukozy do komórek. W konsekwencji zachodzi pożądany proces, czyli obniżanie poziomu glukozy we krwi. Niestety u osób z chorobami takimi jak cukrzyca czy insulinooporność, insulina nie jest uwalniana w ogóle lub działa zbyt słabo. W rezultacie utrzymuje się wysoki poziom glukozy, co jest niekorzystne. Z kolei acesulfam K nie wpływa na poziom glukozy, a zatem nie wymaga także wydzielania insuliny. Tym samym nie zaburza homeostazy organizmu.
Podsumowując wyżej zebrane informacje, pozwalają wstępnie stwierdzić, że obecność acesulfamu K w diecie zamiast cukru, ma korzyści w aspekcie zdrowia czy prawidłowej masy ciała. Co więcej, zdaniem EFSA, słodzik ten jest bezpieczny do spożycia. Warto jednak pamiętać, że nie należy nadużywać spożywania substancji słodzących. W końcu przyzwyczajanie organizmu do smaku słodkiego nie jest korzystne. Chcąc zadbać o swoje zdrowie, warto zadbać o dietę ogółem. W prawidłowo zaplanowanym jadłospisie nie może zabraknąć świeżych warzyw i owoców, a podstawowym napojem wybieramy do picia powinna być zawsze woda.
Bibliografia:
- Okunogbe et al., “Economic Impacts of Overweight and Obesity.” 2nd Edition with Estimates for 161 Countries. World Obesity Federation, 2022.
- SCF (Scientific Committee on Food) 2000. Opinion of the European Commission Scientific Committee on Food on “Re-evaluation of acesulfame K”. Opinion expressed on 9 March 2000.
- Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019. Diabetologia Praktyczna 2019; 5:1. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, Via Medica.
- Wierzbicka. „Słodziki” – aspekty żywieniowe i zdrowotne. WSZECHNICA ŻYWIENIOWA SGGW, maj 2014.
