Żywność niskoenergetyczna powinna zgodnie jak ustawa przewiduje być obniżona o co najmniej 30% wartością energetyczną w stosunku do produktów tradycyjnych. Jednak jak się okazuje polskie uregulowania prawne nie podejmują tego zagadnienia wystarczająco.
Ważne pojęcia
Produkt nie dostarczający energii- jest to produkt płynny, który dostarcza nie więcej niż 4 kcal/100 ml.
Produkt o obniżonej wartości energetycznej, jest produktem o obniżonej zawartości tłuszczu lub cukru w składzie.
- Produkt o niskiej zawartości tłuszczu- jest to produkt niskotłuszczowy, w którym zawartość tłuszczu w 100 g konsystencji stałej nie wynosi więcej niż 3 g, natomiast w 100 ml produktu płynnego nie więcej niż 1,5 g.
- Produkt nie dostarczający tłuszczu- jest produktem wolnym od tłuszczu, jedynie w produktach płynnych w których zawartość tłuszczu w 100ml nie przekracza 0,5g.
- Produkt o niskiej zawartości tłuszczów nasyconych- jest to produkt, w którym zawartość w 100 g produktów stałych nie przekracza 1,5 g.
- Produkt wolny od cukru inaczej produkt bez cukru, gdy zawiera nie więcej niż 0,5 g cukru w 100 g produktu stałego lub 100 ml produktu płynnego.
Co kryje się pod hasłami „light”, „low”, „free” oraz „reduce”?
„Light” w USA oznacza, że kaloryczność produktu jest obniżona o 30% lub jeżeli zawartość tłuszczu jest zredukowana o 50%. Natomiast ciekawostką jest, że produktem „light” w innych krajach jak np. Francja, Niemcy nazywamy produkt o wartości energetycznej zredukowanej o około 30%.
„Low” oznacza natomiast, że 100 g produktu dostarcza nie więcej, niż 3 g tłuszczu o wartości energetycznej nie przekraczającej 30% energii ogółem.
„Reduce” oznacza, że produkt posiada zredukowaną wartość energetyczną o 25% w stosunku do produktu tradycyjnego.
„Free” dotyczy produktu, który w porcji nie zawiera więcej niż 0,5 g cukru lub tłuszczu lub też gdy jego wartość energetyczna wynosi nie więcej niż 5 kcal na porcję.
Jak obniżamy wartość kaloryczną w produktach spożywczych?
Zmniejszoną wartość energetyczną otrzymać możemy poprzez:
- obniżenie zawartości cukru lub tłuszczu w produktach, w mleku zredukowanie zawartości tłuszczu, stosowanie produktów odtłuszczonych, poprzez produkcję mleka o wartości tłuszczu obniżonej z 3,5% do 2%,1,5% a nawet 0,5%,
- stosowanie zamienników cukru i tłuszczu o obniżonej kaloryczności,
- zmniejszenie zawartości mąki lub jaj w produktach węglowodanowych przez odpowiednie dodanie błonnika pokarmowego do przekąsek, makaronów oraz pieczywa.
Zamiast cukru…
Najczęściej zamiennikiem cukru są popularne słodziki. Należą tu intensywne substancje słodzące, polialkohole i inne. W Polce przy produkcji żywności niskoenergetycznej na ogół stosowane są sztuczne środki słodzące jak aspartam i acesulfam K oraz ksylitol. Więcej informacji na temat słodzików znajdziesz w artykule „Prawda i mity o słodzikach” .
Produkty niskoenergetyczne
Obecnie w gama produktów niskoenergetycznych się znacznie poszerza, coraz bardziej jest rozszerzany wybór asortymentu dla diabetyków oraz osób odchudzających się. Obecnie na świecie najbardziej intensywnie rozwija się produkcja napojów bezalkoholowych o obiżonej wartości energetycznej o 95-98%.
Żywność niskoenergetyczną można podzielić na trzy grupy:
- produkty o naturalnie niskiej wartości energetycznej,
- produkty o zredukowanej wartości energetycznej,
- produkty wspomagające odchudzanie.
Produkty o naturalnie niskiej wartości energetycznej
Należą tu głównie produkty pochodzenia roślinnego, które w swoim składzie nie zawierają cukru i tłuszczu lub posiadają je w minimalnych ilościach. Do produktów tych należą świeże warzywa, które posiadają najniższą wartość energetyczną.
Niektóre owoce także są niskokaloryczne i są szeroko stosowane w dietach odchudzających. Jednak należy pamiętać, że nie wszystkie! Wiele owoców stanowi dobrą bombę kaloryczną, owoce zaliczane do wysokoenergetycznych, są niedozwolone w dietach niskoenergetycznych.
| Owoce niskokaloryczne | Owoce o przeciętnej wartości energetycznej | Owoce wysokokaloryczne |
| truskawki, pomarańcze, mandarynki, maliny, grejpfruty, porzeczki,
| czereśnie, mango, ananas, gruszka,
| banany, awokado, owoce suszone,
|
Produkty o zredukowanej wartości energetycznej
Zredukowaną wartość energetyczną otrzymujemy poprzez stosowanie zamienników tłuszczu. Do tego typu produktów można zaliczyć sery bezcholesterolowe typu Gouda,
jogurty niskotłuszczowe, niskokaloryczne masła, margaryny, odtłuszczone wędliny, kiełbasy, pasztety o zredukowanej wartości kalorycznej. W USA opracowano nawet bekon o zmniejszonej o 25% zawartości tłuszczu.
3. Produkty wspomagające odchudzanie
Produkty wspomagające odchudzanie można podzielić na trzy grupy:
- preparaty zastępujące posiłek,
- środki ziołowe,
- preparaty błonnikowe.
Preparaty zastępujące posiłek nazywane dietami niskokalorycznymi, które zawierają wszystkie niezbędne składniki odżywcze i mineralne w swoim składzie. Najbardziej popularną formą są diety VLCD (dieta Cambridge), są to diety bardzo niskoenergetyczne o wartości około 800-1200 kcal. Więcej na temat takiej diety w artykule dieta Cambridge.
Środki ziołowe są to preparaty całkowicie nie dostarczające kalorii. Do grupy tej należą liczne preparaty moczopędne, przeczyszczające, detoksykujące.
Ultra- Vit, preparat który poza tym, że przyspiesza przemianę materii, to także posiada działanie zmniejszenia uczucia głodu. Swoje działanie zawdzięcza drożdżom piwnym, lecytynie, aloesowi w składzie.
Preparaty wysokobłonnikowe, które pęcznieją w żołądku oraz hamują łaknienie. Zalecane w czasie diet odchudzających, zawierają nawet do 5 g błonnika w porcji.
Nazwy preparatów wysokobłonnikowych to Linia 2000, Natura Fiber, Fiberbond, Chromager, Kilo-Zym, The Vert, Forever Splender, Pecti Ligne, Colon slim, Apichrom.
